Editing workshops/Veria, February 23, 2011/Workshop outline

Εργαστήριο για τη χρήση κι επεξεργασία της Βικιπαίδειας

Βέροια, 23 Φεβρουαρίου 2011

Σημειώσεις για τον συντονιστή:

Θέλω να προσεγγίσουμε την Βικιπαίδεια από τρεις διαφορετικές πλευρές: του αναγνώστη, του συγγραφέα, και του εκπαιδευτικού. Την τρίτη δεν ξέρω αν προλαβαίνουμε ή αν είναι κατάλληλο για το κοινό στην Βέροια. Γι' αυτό εστιάσα στις πρώτες δύο.

Το παρακάτω κείμενο είναι σχεδιάγραμμα του περιεχομένου του εργαστηρίου. Υπάρχει και ένα πιο ολοκληρωμένο κείμενο που μπορεί να λειτουργεί ως μοντέλο για την χρήση του σχεδιαγράμματος από έναν παρουσιαστή.

Εισαγωγή (5 λεπτά)

Ποιοι είμαστε, ο σκοπός του εργαστηρίου:

• Το όνομα του συντονιστή του εργαστηρίου, τη σχέση έχει με τα wikis και την ΒΠ
• Για να συνεισφέρει στην ΒΠ κάποιος θα πρέπει να ξέρει wikimarkup, πολιτικές, πώς να συνεργαστεί με τους άλλους χρήστες κλπ. Δεν κάνουμε όλα αυτά μέσα σε λίγη ώρα.
• Σκοπός μας είναι να ξέρουν όλοι ότι μπορούν και αξίζει να συνεισφέρουν, αφού ξέρουν πώς να λύσουν απορίες (πού να ψάξουν για περαιτέρω πληροφορίες)
• Το όραμα του Ιδρύματος

Γνωρίζοντας το κοινό (5 λεπτά)

Ερωτήσεις για να διαπιστώσουμε τις εμπειρίες και τις απόψεις που έχει το κοινό για την ΒΠ

• Ποιοι διαβάζουν την ελληνική ή/και την αγγλική ΒΠ
• Ποιοι έχουν κάνει επεξεργασίες, άρθρα κλπ
• Ποια είναι τα εμπόδια αυτών που δεν συνεισφέρουν καθόλου ή που συνεισφέρουν σπάνια
• Τι θέλει να μάθει ο καθένας στο εργαστήριο

(Πιθανές απαντήσεις για τα εμπόδια:

Δεν έχω ειδικές γνώσεις, δεν είμαι εξπέρ / Είμαι πρόθυμος αλλά δεν ξέρω τι να γράψω

Δεν ξέρω πώς γίνεται (από τεχνική άποψη)

Άλλοι γράφουν και μια χαρά τα καταφέρουν χωρίς εμένα

Μα αλήθεια μπορώ εγώ, δηλαδή ο *καθένας* μπορεί να συνεισφέρει;

Ναι ΟΚ διαβάζω αλλά δεν μπορείς να έχεις εμπιστοσύνη στα άρθρα.... γιατί λοιπόν να γράψω;

Τι κερδίζω εγώ; Θέλω να δημοσιεύσω άρθρα σε επιστημονική περιοδικά, κλπ... ή να πληρωθώ για τη δουλειά μου

Η αγγλική έκδοση έχει περισσότερο κύρος/ περισσότερους αναγνώστες/ καλύτερη φήμη κλπ.)

Με βάση τις παραπάνω απαντήσεις, θα διαλέξουν οι παρουσιαστές δραστηριότητες για το κοινό στο επόμενο μέρος του εργαστηρίου.

Δραστηριότητες (20 λεπτά)

Χωρισμός του κοινού σε ομάδες, εξήγηση των δραστηριοτήτων

Ο συντονιστής μαζί με τους άλλους παρουσιαστές χωρίζουν το κοινό σε ομάδες ανάλογα με το μέγεθος της αίθουσας, τις απορίες που είχε ο καθένας, το διαθέσιμο χρόνο κλπ.

• Οδηγίες για τις δραστηριότητες, πού βρίσκονται η περιγραφή τους και η σελίδα για σχόλια/απαντήσεις στο wiki
• Χωρισμός του κοινού σε ομάδες σύμφωνα με τα παρακάτω θέματα:

(απαραίτητα)

• Αξιολόγηση των άρθρων της ΒΠ
• Δομή ενός μικρού άρθρου (τεχνική άποψη)
• Τι χρειάζεται για να συνεισφέρει κανείς;
• Θέματα κατάλληλα για εγκυκλοπαίδεια
• Τι να γράψω; Δεν είμαι ειδικός, δεν ξέρω πού να αρχίσω

(προαιρετικά)

• Περιγραφή της σημερινής κοινότητας χρηστών (Έχουμε ανάγκη από όλους!)
• Πώς χρησιμοποιείται σήμερα η Βικιπαίδεα;

• Δεν υπάρχουν «σωστές» απαντήσεις παρά σε μερικά θέματα
• Ο κάθε παρουσιαστής συμβουλεύει μία ή περισσότερες ομάδες

Αν υπάρχουν αρκετοί παρουσιαστές, μπορεί ο καθένας να καθίσει με μία ομάδα, να δώσει αρχικές εξηγήσεις για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα, και στη συνέχεια να βοηθήσει όπως νομίζει. Αν όχι, θα πρέπει ένας να αναλάβει αυτό το ρόλο για περισσότερες από μία ομάδες, τουλάχιστον στην αρχή, κι έπειτα να κάνει το γύρο του χώρου του εργαστηρίου για να παρακολουθήσει την πρόοδο της κάθε ομάδας.

Οι ομάδες θα καταγράψουν απαντήσεις, σχόλια, απορίες για τη δραστηριότητά τους στη σελίδα δραστηριοτήτων στην οποία θα αναπεμφθούν για περισσότερες πληροφορίες για τη δραστηριότητα.

1. Αξιολόγηση των άρθρων της ΒΠ

Σκοπός της δραστηριότητας: να συνειδητοποιήσει ο αναγνώστης της Βικιπαίδειας ποια κριτήρια χρησιμοποιεί για να αποφασίσει αν ένα κείμενο είναι αξιόπιστο ή όχι και σε ποιο βαθμό

(Πιθανά εργαλεία της ΒΠ προς χρήση: αναζήτηση, χρήση των κατηγοριών, ταμπέλες στο άρθρο, η σελίδα συζήτησης του άρθρου, σελίδες συζήτησης των συντακτών, το ιστορικό του άρθρου...)

2. Περιγραφή της σημερινής κοινότητας χρηστών (Έχουμε ανάγκη από όλους!

Σκοπός της δραστηριότητας: να έχει μια γενική εικόνα ο αναγνώστης για την κοινότητα χρηστών της Βικιπαίδειας σε σύγκριση με την αγγλική έκδοση, και ειδικά να καταλάβει την ανάγκη που έχει η ελληνική έκδοση από κι άλλους εθελοντές .

(Πιθανά εργαλεία της ΒΠ προς χρήση: χρήση των κατηγοριών, ταμπέλες στο άρθρο, πρόσφατες αλλαγές, ο ιστότοπος για τα στατιστικά όλων των εγχειρημάτων, η σελίδα στατιστικών που δείχνει πόσα άρθρα περιέχει, σελίδες χρήστη, κουτάκια στις σελίδες χρήστη...)

3. Δομή ενός μικρού άρθρου (από τεχνική άποψη)

Σκοπός της δραστηριότητας: να εξοικειωθεί ο αναγνώστης με τα βασικά τεχνικά στοιχεία που χρειάζεται για την μορφοποίηση ενός άρθρου μικρού μεγέθους

(Πώς δημιουργούνται/γίνονται... επικεφαλίδες; παράγραφοι; σύνδεσμοι προς άλλα άρθρα; ενσωμάτωση εικόνας; προσθήκη κατηγορίας; προσθήκη πηγών;... ίσως κι άλλες λειτουργίες)

(Πιθανά εργαλεία της ΒΠ προς χρήση: αμμοδοχείο, σελίδες βοήθειας, φόρμα επεξεργασίας, καρτέλα επεξεργασίας, κουμπάκι προεπισκόπησης, ...)

4. Τι χρειάζεται για να συνεισφέρει κανείς;

Σκοπός της δραστηριότητας: να καταλάβει ο αναγνώστης ότι για να κάνει επεξεργασίες το μόνο που χρειάζεται είναι να πατήσει την καρτέλα από πάνω, «Επεξεργασία», και ότι όλοι μαζί κάνουμε την ίδια ακριβώς δουλειά (ας παρακάμψουμε για λίγο το θέμα των διαχειριστών).. αλλά παρόλα αυτά μπορεί να είναι χρήσιμη η δημιουργία λογαριασμού

(Πιθανά εργαλεία της ΒΠ προς χρήση: σύνδεσμοι interwiki, καταγραφή διαγραφών, σελίδες πολιτικών της ΒΠ και στην αγγλική έκδοση και στην ελληνική, σελίδα συζήτησης άρθρων, Βικιπαίδεια:Σελίδες για διαγραφή, Βικιπαίδεια:Σελίδες για διαγραφή/Φεβρουαρίου 2011)

6. Τι να γράψω; Δεν είμαι ειδικός, δεν ξέρω πού να αρχίσω

Σκοπός της δραστηριότητας: να ανακαλύψει ο αναγνώστης μερικά θέματα για τα οποία θα έχει επαρκείς γνώσεις για αν συνεισφέρει, καθώς και άλλους τρόπους να συνεισφέρει πέρα από τη συγγραφή άρθρου

(Πιθανές απαντήσεις: επέκταση σταμπ, μεταφράσεις, διορθώσεις, καινούρια άρθρα από κόκκινους συνδέσμους, μορφοποίηση, εικόνες, κατηγορίες, επιμέλεια, σύγχρονα γεγονότα, ο τόπος του αναγνώστη, τοπικές παραδόσεις...)

(Πιθανά εργαλεία της ΒΠ: Ειδικό:ΝέεςΣελίδες, Πρόσφατες αλλαγές, ταμπέλες στα άρθρα, Τυχαία σελίδα, Βικιπαίδεια:Προτεινόμενα θέματα, Βικιπαίδεια:Άρθρα ζωτικής σημασίας, Κατηγορία:Επιμέλεια Βικιπαίδειας, Κατηγορία:Άρθρα προς μετάφραση, Κατηγορία:Κατηγορίες επεκτάσιμων)

7. Πώς χρησιμοποιείται σήμερα η Βικιπαίδεα;

Σκοπός της δραστηριότητας: να συνειδητοποιήσει ο αναγνώστης ότι το περιεχόμενο της Βικιπαίδειας χρησιμοποιείται ευρέως και όχι μόνο από το απλό κοινό (άρα δεν γράφουμε μόνο για τον εαυτό μας εκεί)

(Πιθανές απαντήσεις: στα ΜΜΕ, σε σχολικά βιβλία, από εμάς, σε ιστοσελίδες του υπουργείου εκπαίδευσης, σε μπλογκ, ...;)

Αναφορές (20 λεπτά)

Θα καλέσει ο συντονιστής (ή άλλος παρουσιαστής) να μας εξηγήσει κάποιος από κάθε ομάδα τι έμαθαν/αποφάσισαν τα μέλη της. Αν υπάρχουν ερωτήσεις από άλλους θα συζητηθούν ανάλογο με το διαθέσιμο χρόνο.

Τα 20 λεπτά μπορεί να είναι λίγα... Αυτό θα το δούμε σύντομα.

Θα έπρεπε να υπάρχει υπολογιστής διαθέσιμος με σύνδεση στον προτζέκτορα για να μπορέσει ο καθένας να δείξει σε όλους τι έκανε η ομάδα του με αναφορά στις σημειώσεις της ομάδας.

Θα έπρεπε να υπάρχει αρκετός χρόνος για συζητήσεις πάνω στο θέμα της κάθε ομάδας.

Δημιουργία μικρού άρθρου (40 λεπτά)

Είτε θα χωρίσει ο συντονιστής ή άλλος παρουσιαστής το κοινό σε μικρές ή μεγάλες ομάδες είτε θα δουλέψουν όλοι μαζί πάνω σε ένα άρθρο πιο μεγάλο, ανάλογα με τη διάθεση του κοινού σε αυτό το στάδιο.

Μπορεί ο παρουσιαστής να υπενθυμίσει το κοινό ότι έχει στη διάθεσή του όλα τα κείμενα από τις δραστηριότητες, ώστε να μην κολλήσει στα τεχνικά θέματα ούτε στο τι να γράψει. Οι παρουσιαστές βοηθάνε να ξεπεραστούν τυχόν εμπόδια.

Βασικά στοιχεία που θα έπρεπε να περιέχει το άρθρο: εισαγωγή, τις στοιχειώδεις πληροφορίες, συνδέσμους προς άλλα άρθρα, τουλάχιστον 2-3 πηγές, 1-2 κατάλληλες εικόνες, ...

Αξιολόγηση του εργαστηρίου (5 λεπτά)

Ερωτήσεις προς βελτίωση του επόμενου εργαστηρίου

• Τι άρεσε στο κοινό και γιατί
• Τι παραβλέψαμε, τι τους μπέρδεψε, τι θα ήθελαν να αλλάξουμε
• Ευχαριστούμε, πληροφορίες επαφής, καλή επιτυχία στη συνεισφορά

Κρατιούνται σημειώσεις στο wiki, σε πίνακα ή αλλού όπου μπορεί το κοινό να παρακολουθήσει.

---

Έχω αφήσει 15 λεπτά άδεια, επίτηδες, ώστε να μην αντιμετωπίσουμε πρόβλημα αν οι διαλέξεις διαρκέσουν παραπάνω από την κανονισμένη ώρα ή αν θέλουμε περισσότερο χρόνο στις δραστηριότητες. Χμμ, ο περισσότερος χρόνος θα πάει και στο διάλειμμα πριν από το εργαστήριο και στις αναφορές / στις συζητήσεις μάλλον.